به گزارش روابط عمومی پژوهشکده اکولوژی دریای خزر جلسه دفاعیه " پروژه پویایی جمعیت ماهیان استخوانی در آبهای ایرانی دریای خزر " توسط آقای دکتر حسن فضلی ساعت 10 روز دوشنبه 18/5/95 در سالن جلسات این مرکز برگزار گردید.

چکیده:

در این تحقیق شاخصهای زیستی، روند تغییرات صید و تلاش صیادی و برآورد میزان ذخایر و صید مجاز قابل ماهیان استخوانی در سواحل ایرانی دریای خزر طی سالهای 93-1392و 94-1393تعیین شد. نتایج نشان داد که در دو سال بهره برداری 93-1392 و 94-1393به ترتیب 124 و 120 شرکت تعاونی پره فعال بوده و به ترتیب 44688 و 46299بار پره کشی داشتند. مقدار صید کل صید با احتساب صید قاچاق به ترتیب 3/17144 و 2/16733 تن برآورد شد. ماهی سفید و کفال ماهیان به ترتیب با 4/94 و 5/89 درصد بیشترین فراوانی را در ترکیب صید داشتند.

پارامترهای رشد ماهی سفید شامل K، _∞L و t₀ بترتیب 19/0 در سال، 3/61 سانتیمتر و 99/0- سال محاسبه شد. برای ماهیان کفال طلائی پارامترهای رشد بترتیب 18/0 در سال، 1/61 سانتیمتر و 14/0- سال و برای ماهی کپور نیز بترتیب 14/0 در سال، 8/70 سانتیمتر و 0 سالمحاسبه شد. با استفاده از داده های ساختار سنی میزان ذخایر ماهی سفید در سواحل ایران طی سالهای بهره برداری 93-1392 و 94-1393بترتیب 46900 و 41000 تن محاسبه شد. میزان ذخایر ماهی کفال طلائی نیز در طی سالهای مذکور به ترتیب 11550 و 12670 تن برآورد شد. نقاط مرجع بیولوژیک ماهی سفید در دو نقطه F0.1 و F35%بترتیب 41/0 و 34/0 در سال و برای ماهی کفال طلائی بترتیب 36/0 و 33/0 در سال برآورد شد.

بر اساس صید گونه/گروه های مختلف در سال‌های مذکور، سه گروه اصلی به‌راحتی قابل تفکیک می‌باشد. طبق آزمون One-way ANOSIMگروه‌های مختلف ماهیان صید شده در سال‌های مختلف بهره‌برداری از همگنی مشابه برخوردار بودند ولی بر اساس همین آزمون گروه های ماهیان صید شده در ماه‌های مختلف، مناطق مختلف و پریودهای زمانی مختلف دارای همگنی مشابه ای نبودند. همچنین بین ترکیب اجتماعات ماهیان صید شده در پره‌ها در سه زمان مختلف پره کشی، سه دوره متفاوت، سه منطقه ساحلی و فصول مختلف اختلاف معنی‌داری وجود دارد (MRPP در همه موارد p < 0.001). در سال‌های 76-1375 الی 79-1378 گونه‌هایکلمه، سیاه کولی، شاه کولی، ماش، سس، آزاد و اسبله؛ در سال‌های 80-1379 الی 84-1383 گونه/گروه‌های شگ ماهیان، سیم، اردک ماهی و در سال‌های 85-1384 الی 91-1390 کپور و سوف گونه‌های شاخص بودند. در منطقه غرب گونه‌های سیاه کولی، شاه کولی، ماش، سس، سیم، سوف، اردک و اسبله؛ میانی سفید، شگ ماهیان و آزاد و شرق کفال ماهیان، کلمه و کپور به‌عنوان گونه‌های شاخص شناخته شدند.

بر اساس مدلهای موجود، در این تحقیق میزان صید مجاز بیولوژیک دو گونه سفید و کفال طلائی بترتیب 9750-8250 و 1650-1950 تن (با رویکرد احتیاطی بترتیب 8250 و 1650 تن) برآورد شد. پیشنهاد می شود که در بهره برداری از ذخایر این دو گونه بر اساس نتایج بدست آمده از رویکرد احتیاطی که از اطلاعات دقیق تر حاصل شده، استفاده شود.